martes, 16 de diciembre de 2008

jueves, 11 de diciembre de 2008

RECOLECCION DE FIRMAS PARA LA REFORMA CONSTITUCIONAL DE VENEZUELA.




Desde los puntos rojos

ESTE JUEVES INICIA RECOLECCION DE FIRMAS PARA LA REFORMA CONSTITUCIONAL DE VENEZUELA.

• Los voceros metropolitanos del PSUV invitaron a los batallones socialistas, patrullas operativas, frentes socialistas, consejos comunales y a otras formas de organización social a sumarse, desde este jueves a las 10 de la mañana, al proceso de recolección de firmas para la enmienda constitucional.

• Jesse Chacón será el encargado de organizar y movilizar a los militantes del Municipio Sucre.

(Equipo de Prensa. 10 diciembre 08).- Los militantes Aristóbulo Istúriz, Jorge Rodríguez y Jesse Chacón, hicieron un llamado a toda la colectividad para que se activen, desde este jueves a las diez la mañana, al proceso de recolección de firmas para la enmienda constitucional, a través de los puntos rojos que estarán ubicados en las Plazas Bolívar de los 335 municipios de nuestro país.

Esta información se conoció durante la reunión de los voceros metropolitanos del Partido Socialista Unido de Venezuela (PSUV) con los batallones de esta localidad, efectuada este miércoles 10 de diciembre en la Sala Plenaria de Parque Central.
Patrullas operativas, frentes socialistas, consejos comunales y demás organizaciones sociales serán los encargados de iniciar la recolección de rúbricas como parte de la iniciativa del pueblo venezolano para lograr una nueva ratificación del comandante Hugo Chávez, como líder de la Revolución Bolivariana.

Aristóbulo Istúriz, miembro de la Dirección Nacional del PSUV y jefe de Movilización de campaña, explicó que cada batallón en su circunscripción activará el punto rojo, como un centro de información, aclaratoria y recolección de firmas.
Dejó claro que el proceso estará dividido en dos rondas, “vamos a recoger las firmas ahora en diciembre, pero queremos respetarle a la población la navidad, vamos a interrumpirlo y luego lo retomaremos el 5 de enero”.

Para el proceso de recolección de firmas, Rodríguez, jefe del Comando Campaña del PSUV, resaltó que en materia de costos se trata de un proceso meramente económico, ya que “es una hoja de papel que la colocamos en la página web (…) ya las personas las están reproduciendo de una forma espontánea y este proceso perfectamente se puede costear con los recursos de la militancia del PSUV”.

Los Voceros Metropolitanos del Partido Socialista Unido de Venezuela, llamaron a realizar un trabajo conjunto entre todos los miembros de la tolda roja para recolectar la mayor cantidad de firmas, en aras de apoyar la enmienda constitucional y contar con la posibilidad de escoger, cuantas veces lo quiera el pueblo, a un candidato como Presidente de la República.

En el encuentro se anunció que Jesse Chacón será el encargado de organizar y movilizar a los militantes del Municipio Sucre, en esta jornada de cara a los comicios electorales para la aprobación de la enmienda.

Chacón, Rodríguez e Istúriz estuvieron acompañados de los líderes psuvistas en los municipios El Hatillo, Baruta y Chacao, además de otros representantes de la militancia del partido.

(Reproducción textual del comunicado)

________________________

martes, 9 de diciembre de 2008

Bienvenido, Sr. Pollo.



Publicado en: Periódico La Cumbre. 07/12/08 Autor: Claudio Yáñez, C.I. E-81.710.760.
Correo electrónico: yoclaudio7@hotmail.com

Tema: Bienvenido, Sr. Pollo.

Son pocas las ocasiones en las que la mayoría de las personas recuerdan de donde vienen ciertos partidos políticos, y hasta que punto promueven la democracia, pues es un hecho que todo partido político existe en países donde prevalece un estado democrático. Pues bien, en el caso de Henrique Salas Feo, mejor conocido en la palestra política venezolana como “el pollo”, representa a Proyecto Venezuela y podemos presumir que todavía a Proyecto Carabobo, partidos para los cuales se encuentra la siguiente descripción en el portal Web Wikipedia: “Proyecto Carabobo es un partido político venezolano de alcance regional fundado en 1995, tiene acción en el Estado Carabobo; aunque no tiene una ideología política clara, se puede ubicar dentro de la centro-derecha” y “Proyecto Venezuela es un partido político de derecha venezolano fundado en 1998 por Carlos Alfonso Abreu. Se basa en la democracia cristiana, defiende la propiedad privada y el libre mercado”

Cuando hacemos un análisis que no requiere de un desgaste mental adicional al común, del gobierno que durante 16 años ejercieron los Salas en Carabobo (¿alternabilidad?), llegamos a la conclusión de que lo que define el portal mencionado, sobre la tendencia política de estos partidos (centro derecha y derecha) quedo manifiesto en todos esos años que estuvieron en el poder padre e hijo. Bastaría citar tan solo algunos episodios para concluir fehacientemente lo dicho: Sr. Guadarrama presidente de Fundadeporte, quien tomo posesión –sin aviso previo- de una multicancha para construir un multifuerza, y de una sede en el complejo deportivo bicentenario, ambos casos relacionados a organizaciones voluntarias dedicada al salvamento y rescate (¿respeto a la propiedad?) Rafael David Loaiza, director de Defensa Civil, gran conocedor de la materia, pero pésimo pagador de prestaciones y otros derechos laborales, una demanda fue lo único que logro que este ciudadano cumpliera con un trabajador –personal de ambulancia- amigo de quien escribe. (¿respeto al ciudadano?)

Otras perlas.

Henrique Salas Romer fue el primer gobernador electo democráticamente que ordeno el allanamiento de la Universidad de Carabobo. Tuvo durante todos sus años de gobierno como Director General de Operaciones del Despacho del Gobernador a Rauf Abuzeid, muy cuestionado ciudadano por sus supuestos abusos de poder (recuérdese el caso de los estudiantes de la Farriar) El Secretario de Seguridad Publica Humberto Seijas Pittaluga, famoso en el estado por sus viajes al exterior en funciones como Asesor de Comercio Exterior, como también por sus continuos ataques a policías municipales, para lo cual tuvo respuestas fuertes de parte del Alcalde de Guacara para entonces Elías Aldana. El Prefecto de Valencia Luís Garrido, para quien al parecer toda mujer que anduviese por la calle después de las 10 de la noche era prostituta, mismo que logro “fama y gloria” al realizar un allanamiento supuestamente ilegal a un local comercial de un conocido empresario portugués. El comisario Burgos (+), reconocidísimo funcionario policial por su prepotencia y soberbia.

“obras sociales”

Los Salas se identifican por hacer todo pequeño, véase las escuelas amarillas que no cumplen con los estándares mínimos exigidos por la ley, las casas que cambian por ranchos (o al revés) dos de sus mas sonados programas.
De igual manera se reconocen por su extraño concepto de hacer cultura, pues durante los años que estuvieron como gobernadores del estado, las tres escuelas de música mas famosas del estado, la de Naguanagua, Sebastián Echeverría Lozano, y Benito Galárraga no recibieron jamás ningún aporte significativo, pero extrañamente se fundo el conservatorio de música en Guaparo, atrás de las hamburguesas gringas, con una mensualidad bien costosa. Vale mencionar que durante la permanencia de padre e hijo en el capitolio, se limitó el ingreso a la escuela Sebastián Echeverría Lozano hasta los 21 años, (¿exclusión?) Y claro que la Escuela de Teatro Ramón Zapata, que sirvió también como escuela de fotografía, fue olvidada, y esta al frente de la gobernación. (¿Qué pensaran de esto Grecia Colmenares y Aroldo Betancourt?)

No volverán.

La intención de este artículo es clara, recordarle a la gente de Carabobo partes minúsculas de lo que fueron los gobiernos de los Salas, y con ese objetivo plantearnos la pregunta: ¿Cuál es el plan de gobierno de “el Pollo”? ¿El mismo de hace años? ¿Con las mismas personas? Si bien es cierto, para quien escribe estas líneas no existe ninguna ilusión de que Henrique II tenga algo distinto que ofrecer, sin embargo seria bueno que por respeto se comunicara un poco mas con quienes si “creen” en el, pues cada vez que le piden que de la cara en momentos neurálgicos, nunca lo hace, y si agregamos el hecho de que según el “gobernara para todos” no comulga su actitud con dicha frase, como tampoco se puede confiar en alguien que formo parte de un pacto de unión para luego irrespetarlo y dejar a toda la oposición carabobeña esperando.

En el caso de nosotros los Chavistas, no nos asombra esa postura de alguien que el 13 de abril del 2002 se encontraba brindando en Miraflores, después de haber pateado nuestra constitución, la misma que hoy el dice que el Comandante Chávez irrespeta y viola al pretender una enmienda (que si va), mas aun, es difícil esperar algo de una persona que ha sido criticada por sus propios seguidores, lo que se puede traducir en una frase sencilla: volverán al capitolio por un tiempo, pero a la simpatía del carabobeño No Volverán, y si aun hay duda al respecto, solo hay que dar un vistazo a los doce municipios que no pudo conquistar, y considerar la mínima distancia entre el y Mario Silva, y luego preguntarse en frío: ¿Quién gano las elecciones en Carabobo?

Sean felices pues, aunque a veces cueste. Patria Socialista, o Muerte. Venceremos.

LA LÍNEA DE LAS CONTRADICCIONES



LA LÍNEA DE LAS CONTRADICCIONES: EL PROBLEMA ES IDEOLÓGICO


Luego del triunfo de la Revolución Cubana, el Comandante Ernesto Che Guevara disertaba que "la toma del poder no era el objetivo revolucionario más importante..." –agregaba que- "...la tarea más difícil y más compleja era la que venía a partir de ese momento". El Che no estaba equivocado. La tarea más difícil es lograr capitalizar la esperanza, el entusiasmo, la pasión y el amor que nutre a todo proceso revolucionario, para generar un alto nivel de conciencia, ética y moral revolucionaria, lo que traducido en una sola palabra se llama: IDEOLOGÍA.


Los resultados obtenidos en las elecciones regionales del 23 de noviembre, nos obligan a cerrar filas en cuanto a la ideologización de las masas y, un poco más allá, a la ideologización de nuestros cuadros. No me importa si a eso le llaman adoctrinamiento –pues de eso se trata-, la gran deuda que tenemos con el pueblo en cuanto a la conformación de las Escuelas de Formación Ideológica. El problema básico, ahora mismo, es que cada uno de los elegidos por votación popular a favor de la Revolución Bolivariana entienda que no se trata de pequeños feudos que van a ser dirigidos bajo una concepción personalista, sino dirigir todo el esfuerzo para que el Poder Popular se convierta en una trinchera destinada a defender y profundizar el proceso revolucionario.


Antes del golpe de Estado del 11 de abril de 2002, había una línea que definía perfectamente los objetivos revolucionarios del fascismo. El discurso y el proceso revolucionario estimulaban y sigue estimulando las contradicciones que generan cambios hacia una sociedad más justa, equilibrada, socialista, en fin, una disposición de las masas a organizarse en torno a un proyecto revolucionario dirigido a elevar el nivel de vida y sacar de la miseria a los excluidos.


Muy al contrario, el discurso de la oposición mantenía y sigue manteniendo la defensa de la oligarquía, el macartismo, el individualismo, el capital, el racismo y la predominancia de los sectores medios como mercenarios protectores del capitalismo imperialista visceralmente reaccionario. Los mismos actores que conspiraron antes, durante y después del golpe de Estado del 11 de abril de 2002, se mantienen activos, esperando la oportunidad para reincidir en su objetivo golpista.


Con las misiones, el gobierno revolucionario se consolidó en el poder y logró acentuar aún más las contradicciones entre ambas tendencias; una a favor de los pobres y otra tratando de preservar el poder de la vieja casta burguesa arrodillada a los intereses imperialistas.


Sin embargo, algo ha cambiado. La estrategia en el discurso ha cambiado, sobre todo en el sector de la oposición y, sin lugar a dudas, ha provocado que esa línea se emborrone muchas veces en beneficio de los reaccionarios. Mientras nosotros hemos sido reactivos ante el laboratorio mediático fascista, el fascismo ha estado experimentando y estimulando aquello que, parafraseando a Carlos Marx, me permito llamar "la lumpenproletarización de la masa", que no son más que aquellos proletarios irredimibles y alienados, que se conformaban con las migajas que el poderoso quería darles, aunque esas migajas no alcanzaran un mínimo de Justicia Social.


La memoria del colectivo, cuando no hay formación ideológica y de conciencia, es frágil y responde de acuerdo a los intereses que fueron enquistados durante la era puntofijista. Ahora, esa fragilidad es proporcional a la formación política de la masa, pues es incuestionable que tenemos una deuda con el pueblo y esa deuda no es más que haber dejado pasar diez años de revolución sin consolidar las Escuelas de Formación Socialista.


Veamos este simple ejemplo: Diario El Nacional (Domingo 30 de noviembre)
"El nuevo gobernador –Capriles Radonski-, juramentado al mediodía de ayer, garantizó a todos los mirandinos, sin excepción, UN ESTADO SEGURO, LIMPIO, SIN COLAS Y TECNOLÓGICO, DONDE NUESTROS HIJOS PUEDAN PROGRESAR SIN PRIVILEGIOS". El discurso de quien participó en el asedio a la embajada de Cuba en abril de 2002 y en la persecución y arresto carente de legalidad del ex ministro Ramón Rodríguez Chacín en las pocas horas de la dictadura de Carmona, está totalmente alejado de cualquier corriente ideológica y sólo encierra situaciones de ansiedad o problemas puntuales que están en el marco de cualquier gestión pública. NO HAY IDEOLOGÍA NINGUNA, PORQUE A LA DERECHA NO LE CONVIENE EXPRESARSE IDEOLÓGICAMENTE. Su compromiso real está con la oligarquía y el fascismo está empeñado en separar lo ideológico para evitar las contradicciones que el capitalismo genera.


Luego del impacto que produjeron las misiones en los sectores populares y al constatar que hubo un repunte permanente en la popularidad del Comandante Hugo Chávez, el laboratorio mediático de los fascistas -ahora con mucho más fuerza-, han dedicado un esfuerzo considerable para cambiar el discurso. Esa insistencia de "mejorar las misiones" y la matriz uniforme de quienes han logrado tomar espacios antes dominados por la revolución (Alcaldía Mayor, Alcaldía de Sucre, Estado Miranda, etc.), cuando se ofrecen "trabajar con el Presidente de la República", incluso llegando al descaro de Capriles Radonski, cuando se declara "más socialista que Diosdado Cabello", ha hecho mella en algunos sectores por la poca claridad ideológica de las masas y por la obligada autocrítica que debemos hacernos ante las gestiones de los últimos ocho años.


Pero, también es cierto que una cantidad considerable de beneficiados por la revolución han incrementado su nivel de vida y han manifestado abiertamente posiciones de defensa esgrimidas por la pequeña burguesía. Esa contradicción -repito-, la hemos generado nosotros mismos, pues en la mayoría de la población chavista, si bien es cierto que reciben con beneplácito la enseñanza diaria del Comandante Hugo Chávez, también es cierto que desconocen ideológicamente en que consiste una transición del capitalismo al socialismo, cuáles son las bases fundamentales del socialismo y qué implica el compromiso del colectivo hacia una sociedad socialista. Esto obedece al más vulgar macartismo mediático y se extiende a una sensible mayoría de nuestros cuadros que sigue actuando con los códigos de la IV República. Lo peor de esta situación es que la ingenuidad, el desconocimiento y el debate superfluo es caldo de cultivo para las desviaciones y el cacicazgo focal en los sectores populares. De allí que se torna preocupante que en los sectores de la clase media, alienada por el mensaje transculturizador del American Dream, sea más propensa a votar por la opción de la derecha, mientras en nuestros barrios una cantidad considerable de camaradas –que son beneficiarios de la política revolucionaria-, no se movilicen a los eventos electorales trascendentales.


De nuevo surge eso que he llamado "la lumpenproletarización de las masas", generada desde los laboratorios mediáticos del fascismo y la urgencia de ir sembrando en todo el país las escuelas de formación ideológica. Es más, creo que estamos obligados a revisar la relación proporcional entre la estrategia y la urgencia, ¿qué es más urgente? ¿En qué fallamos? ¿Cuáles son los correctivos exigidos por la masa? ¿Qué provocamos al aplicar la estrategia y no resolver la urgencia?


Lo cierto es que no podemos permitir que sigan emborronando la línea que delimita la revolución de la contrarrevolución. De hecho, debemos estimular un debate en las masas que corrija las posiciones revisionistas y profundice las contradicciones para estimular la movilización permanente del pueblo a favor de algo concreto que se llama socialismo, que es la antítesis del capitalismo, que no hay reconciliación entre ambas percepciones, que existe una lucha de clases y que no habrá justicia, igualdad, solidaridad y humanidad mientras ambos sistemas estén conviviendo.


La línea está allí, con un fuerte trazo y el ejemplo más claro se ha puesto en marcha a partir del 1ro. De diciembre con la propuesta de enmienda constitucional para la reelección presidencial. Se es chavista o antichavista, se es revolucionario o contrarrevolucionario, se es socialista o capitalista, son dos opciones irreconciliables que no admiten más disidencia.


A ver si esto lo entendemos de una vez.


Mario Silva García

jueves, 4 de diciembre de 2008

O CANTOR DO CEO.

Por Manoel da Roura.
________________

Na costa do convento, antre os outeiros
que coroan o verde matorral,
un santuario para uso persoal
fabricou Manoeliño de Piñeiros.

Naquel cenobio, de pedra construído,
rodeado de santas e santiños,
de niños xesuses, albos anxeliños,
foxe Manoel do mundanal ruído.

Alí está o home a toda hora,
diante dun crucifixo ensanguentado,
alí bica corenta veces o sobrado,
alí fai penitencia, reza e chora.

Alí queda a salvo tras do muro
que o libra,¡Señor!, de todo mal;
alí está o Manoel anxelical,
alí está o Manoel virxen e puro.

E ¡que ben canta, Deus Sacramentado!
cando lle mete o canto gregoriano,
¡porque eso sí que non!, canto profano
non canta Manoel, porque é pecado.

Unha vez que o fixo, equivocouse,
porque a voz levantouno canto pudo
pero ao chegar ao tono máis agudo,
escordóuselle a noz e asfixiouse.

Contan por aí que tras da porta
onde o cadáver de Manoel xacía,
o canto, machacón, permanecía
como si aquela voz non estivese morta.

Alá arriba no ceo, na lonxanía,
co halo na cabeza, alas no lombo,
unha lira na man, camisón longo,
canta San Manoel a letanía.

E dalle tan bó xeito, tan ben canta
os cantos que de neno deprendera,
que cantando parece que tivera
un xílgharo metido na garganta.

Cando nas noites de luar caladas
óese cantar ao moucho nun penedo,
non hai motivo para temblar de medo
porque aí non hai moucho nin hai nada.

Os murmullos que escoitas, camiñante,
e que poñen en tensión a túa mente,
veñen do Manoel que, alegremente,
anda cantando polo ceo adiante.

miércoles, 19 de noviembre de 2008

A DESVERGOÑA "HISTÉ/Ó/RICA".

______________________

Respostando a un remitente por un correo de propaganda facha contra a LEI DE MEMORIA HISTÓRICA e contra Santiago Carrillo, supostamente implicado (e/ou responsable) na morte de miles de franquistas e doutra outras falcatruadas de mal tono. Texto en boca dun enterrador literato de PARACUELLOS DEL JARAMA(?). Unha xoia da falsidade, a pouco que un repare na forma e no fondo do devandito documento:

- Nada é imposible e non se debe pór a man por ninguén; sen embargo, o texto que sometes á miña consideración - e que eu coñezo desde hai tempo por mo ter mandado noutra ocasión o amigo Marcelo - fáltalle ao respecto ao animal racional que me soporta. Eu convídote a que o analices, non acelerado, senón en punto morto. O contador desta macabra historia (con trasfodo, certamente, real) imita ao narrador omnisciente notario fiel de tódalas batallas habidas e por haber; porque el sabe todo e sempre está oportuno onde as cousas suceden, ata nos pensamentos. O oficio de enterrador, do que se reclama para lle prestar maior verosimilitude ao invento, eu creo que se lle volve en contra. Aquí escribe un impostor lector de libros e rumores.

A min non me parecería mal que Garzón (ou calquera outro xuíz) investigase aquilo que os coarenta anos de franquismo non foron quen de rematar en virtude da caridade cristiá e do perdón que, de principio a final da súa existencia, a historia máis imparcial xustamente lle recoñece. Como é natural, estou a falar do sistema, pois respecto ás persoas que merecen respecto.

Os saúdos cordiais, despois do espiche, non fallan.

Apertas.
Publicado por RIODERRADEIRO en 14:14

_________________

EGU.es

EGU.es

Tradutor « TRABALINGUA

Tradutor « TRABALINGUA

Do Miño para abaixo; apañado en PONTO DE ENCONTRO, de Marieke-

______________________


almagrande disse...

Não conhecia este auto-denominado congresso mundial para a paz, no entanto o local do dito e a data deixaram-me curioso..
Pelo que li tratava-se de uma organização comunista, pró- estalinista destinada a criar "confusão" social no ocidente e nada mais.São conhecidas as suas acções de massas aquando das guerras da Coreia, da Argélia e do Vietnam entre outras. Só não consegui perceber onde estavam eles quando o "Pacto de Varsóvia" invadiu a Hungria ou a checoslováquia. E quando o Khrushev enviou os mísseis para Cuba pondo o mundo à beira de uma guerra nuclear..?
Gato escondido com o rabo de fora..neste caso uma pomba, mas não deixa de ser uma bela estampa

22 de Setembro de 2008 11:10
Anónimo Rosa Louxembourg disse...

Debout, les damnés de la terre
Debout, les forçats de la faim
La raison tonne en son cratère
C'est l'éruption de la fin
Du passé faisons table rase
Foules, esclaves, debout, debout
Le monde va changer de base
Nous ne sommes rien, soyons tout...

23 de Setembro de 2008 8:45
Blogger Marieke disse...

O Ponto de Encontro é um espaço livre plural..é um pontode encontro entre culturas ..raças...credos..etc..por isso aos dois ..Almagrande e Rosa do Louxembourg um obrigada pela opinião.
O vosso contributo é bem vindo
Um abraço aos dois

23 de Setembro de 2008 14:51
Blogger arneironi disse...

Hola Marieke:

Sem propósito algúm de polémica -fora de tempo e lugar- : Na Espanha, cuando Felipe Gonzalez desde o Goberno -anteriormente o seu partido (PSOE) tiñase manifestado contrario a entrada- promovíu, mediante referendo, a adhesâo de Espanha a OTAN, o seu argumento chave utilizado a favor da mesma era que a OTAN constituía uma aliança militar de carácter defensivo nasçida, diziam, para dar resposta ao ameaçante Pacto de Varsovia na procura de um equilibrio necesario para a paz mundial; ademáis do tremendismo disparatado de que o Nâo na consulta, nâo ter-ía quem o gestionase políticamente, como se o Goberno non estivera obrigado a respeitar a decisâo plebiscitada.

DESAPARECERON: o Pacto de Varsovia: o Muro de Berlín; e a Unión Soviética.

E A OTAN CONTINÚA.
Nâo só, en ningúm momento foi, nem cuestionada, nem prantexado o máis mínimo debate sobre a súa continuidade, uma vez desapareçida a principal razâo argumentada para a súa existencia.

Fala almagrande de 'ocupación' de Hungría e Checoslovaquia.

Hoxe a OTAN, en conjunto, ocupa parte da ex-Yugoslavia, despóis de promover a súa total fragmentaçâo; e o Afganistâo, e, parte dela, o Irak, os dois ben longe do ámbito do espaço geográfico no que se justifica a aliança; e está disposta para estar alí onde mande quem manda. E ísto, ademáis de 'correcto, benéfico e cuase virtuoso' sem importar os mortos de frente ou colaterais que foren precisos, civís ou militares, homes, mulleres ou nenos, a todos se cobre coa manto talibán ou de alqaeda que tudo cuanto se faga bendice, ocorre, justo, cuando emfrente nâo ten uma força militar que ameaçe, nen de longe, a súa hegemonía.

Nos tempos imediatos que seguiron a queda da URSS, desaparecido o comunismo, que constituía o " enemigo ", pelo só feito de sere a única alternativa real ao sistema capitalista, entrabamos, decíase, nun idílico tempo de paz universal. Era o fin da estoria.

Desde entâo, nunca tantos conflitos bélicos ten habido do fin da II Guerra para acó.
A 'pax romana' administrada ao mundo pelo Grande Benefactor 'occidental', da que disfrutan, pelo momento, Bosnia, Kosovo, Macedonia, Afganistâo e Pakistâo.
Algúms máis estâo na lista de espera por falta de presuposto, suponho.

Saudos a todos.

19 de Novembro de 2008 5:49
_____________________________

jueves, 13 de noviembre de 2008

"SÚA" EN "FARIÑA E FARELO".

NOTAS SOBRE OS CAMPOS DE CONCENTRACIÓN DE MUROS

MANUEL DA ROURA:

Puntualizaré algo en cuanto a opiniones que dí, y que dieron, sobre los "campos de concentración" de Muros. Opiniones que tu me enviaste hace días:

1.- Como rectificación, diré que la palabra "dintel" que escribí, no corresponde.
He debido decir "umbral". Dintel es la parte superior de la puerta. Umbral es la parte de
abajo. Mal podía estar el soldado con la cabeza en el suelo.

2.- El nombre de "latón de sardinas" se le daba a un recipiente cilíndrico, herméticamente
sellado con soldadura. El latón solamente se usaba para sardinas en escabeche, no
en aceite.

3.- Cuando trajeron presos de guerra a la zona, las fábricas de conserva gallegas tenían
una buena cantidad de mercancía almacenada. Era verano y trabajaban a todo tren.
Esto explica un poco la comida poco variada que se le daba a los prisioneros. Que
estos quisieran variar la dieta, explica la venta de su ración y, en aquellos tiempos,
tres pesetas podían ser dos días de salario de un trabajador.

4.- Que los soldados guardianes robaban o se aprovechaban de aquella compraventa, es
otra cosa. En ese sentido, yo no puedo elucubrar sobre lo que desconozco. Mi
contacto con aquel mundo se hizo una sola vez y fué fugaz. Ni siquiera tuve
oportunidad de ver un solo preso.
r="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5268146696447612802" />

miércoles, 12 de noviembre de 2008

SOBRE "OS CAMPOS DE CONCENTRACIÓN EN MUROS" (2)

Caracas, 11-11-2008


De: Manuel da Roura
Para: RIODERRADEIRO.

Querido sobrino: Por medio de un motorizado recibí del secretariado de “La Hojilla” tu e-mail, en el que un señor llamado Vicente Rodriguez cuenta sus aventuras y desventuras durante y después de la Guerra Civil española, intentando, de alguna manera, hacer contacto con quien sea que pueda orientarlo en la consecución de un informe que respalde su condición de luchador comunista y antifranquista

Yo no puedo ser ese alguien pero, algunas cosas que plantea el tal e-mail me hicieron recordar hechos que, aunque no ayuden al hombre, por lo menos me dan pié para decir lo poco que sé sobre una pequeña parte del caso: El “campo de concentración abierto” de que habla el señor Vicente Rodriguez, ha debido estar al otro lado de la playa de la Virxen, yendo hacia Noya, por allá por Valdexiría. O sea que bien pudo ser la fábrica de conservas de los Romaní. Esta edificación, que no sé si aun está en servicio, tenía en el centro un amplio claro, a modo de claustro, donde las obreras hacían su trabajo al aire libre. Solo unos techos laterales cubrían los lagares de piedra. Este almacén, o cualquier otro cercano que desconozco, puede ser lo que el señor Rodriguez llama “campo de concentración abierto”. En Muros y sus alrededores no veo terreno alguno que haya sido propicio para el encierro de soldados enemigos y ni siquiera el clima se prestaba para el caso.

El “campo de concentración cerrado” es otra cosa. Ese si sé lo que fue, para que fue y, además su exacta ubicación. Efectivamente, allí estuvieron presos cientos (o miles) de excombatientes rojos durante la guerra, y no sé por cuanto tiempo. Todos ellos procedentes del frente de batalla cantábrico (o lo que quedaba de él). Lo que Rodriguez llama “campo de concentración cerrado” era, ni más ni menos, el almacén de Vieta, sito un poco antes de llegar al faro de Rebordiño, saliendo de Muros.

Tengo una anécdota personal en cuanto al almacén de Vieta y a sus presos: Un día mi madre, llegando del trabajo, allá en Muros, me dijo:-“Manoel, dixéronme que os presos de almacén de Vieta, cansados de comer solamente sardiñas en escabeche, venden por tres pesetas o latón que lles dán. ¿Por qué tí non vas mañán e tratas de comprar un?”- Y allá fui yo. El portón que daba (y sigue dando) a la carretera estaba abierto y un centinela, portando su fusil, montaba guardia en el dintel. Lo saludé y humildemente (o temerosamente, vaya usted a saber) le pregunté si podían venderme un latón de sardinas. - “¿Traes tres pesetas?”- Si- “Dámelas”. Se las entregué, llamó al cabo de guardia, le dio el dinero y dijo: “Unas sardinas para este muchacho” y…Me vine para casa mas contento que unas pascuas. Durante unos días tuvimos un sabroso menú.

O sea que los presos, por medio de sus guardianes, vendían sus sardinas de las que seguramente estaban hasta la coronilla, por unas pesetas que les permitían comprar comida diferente u otras cosas que necesitaban.

Meses después salí hacia Avilés para embarcar en mi primer barco y, porque no decirlo, para ejercer mi primer trabajo remunerado. Un año después regresé y, en aquel almacén, no quedaba nadie. Ni soldados ni presos. Esto es todo lo que sé de los prisioneros a los que el señor Rodriguez alude.
Repito: Del “campo de concentración abierto” no sé nada, pero no descarto que lo hubiera.

Mi estadía en Asturias se limitó al puerto de San Juan de Nieva, en Avilés. No conozco Gijón ni la Felguera. Por ese tiempo, la Guerra Civil se estaba dando en el centro de España y en todo el litoral mediterráneo hasta Málaga y, por donde yo andaba o navegaba, era zona de Franco.

No tengo conocimiento de que en territorio del distrito de Muros se hayan producido asesinatos de prisioneros de guerra. Si mataron algunos, fue en otros lugares a donde quizás habían sido trasladados. Pienso que, en nuestra zona, con excepción de Don Luís Barrena, Don Alvaro y el viejo masón de Esteiro (como lo nombra Carlos Fernandez en un libro editado por Ediciós do Castro) no hubo mas muertos políticos.

Todos los barcos franquistas que Rodriguez nombra los recuerdo, y aún serví en alguno de ellos. Porque yo estuve en la Marina de Guerra desde Septiembre de 1942 a Octubre de 1946. Cuando la Guerra Civil era ya cosa digerida, tanto por moros como por cristianos. Me sorprende que el crucero Almirante Cervera haya funcionado como lugar de instrucción marinera, por cuanto el Cuartel de Instrucción de El Ferrol cumplía con ese cometido desde siglos atrás. Puede ser que el señor Rodriguez y algunos otros provenientes del campo enemigo hayan sido una excepción. Es posible que, en ese sentido, se hayan dado circunstancias especiales que desconozco.

En cuanto a las desavenencias dentro de la dirigencia comunista, su frecuencia ha sido el pan nuestro de cada día. En todo momento se pelearon todos contra todos. Pelea que alcanzó su punto álgido después que terminó la Guerra Civil. Se llamaron de todo menos bonitos y hasta las antipatías personales las disfrazaron con dogmas y cismas que jamás fueron descifradas honestamente. En estas acusaciones destacó, sin lugar a dudas, el nunca bien ponderado Don Santiago Carrillo, expertísimo secretario general, de por vida, del Partido Comunista en el exilio; hoy ya felizmente arropada su ancianidad en el acogedor regazo del Partido Socialista de Gonzalez y de Zapatero; sigue disfrutando del calor y la admiración de todo español bueno y decente, casi en olor de santidad: “¿Cómo le va, Don Santiago?”, decía Don Juan Carlos de Borbón y Borbón cuando se lo presentaron. Bueno, supongo que este último no es más digerible que el viejo sinverguenza.

Regresando al caso del señor Rodriguez, pienso que si busca un informe sobre su pasado de perseguido político, para reclamar luego el derecho a presentarse como antifranquista activo, temo que en Muros no va a conseguirlo. Echa tú, Manuel María, un vistazo a esa tierra, que conoces mejor que yo, y dudo que, en tal sentido, pienses que Vicente Rodriguez ha de conseguir un papel o un solo apunte que confirme su estadía en los dos campos de concentración muradanos que nombra.

De todos modos, si contactas con él, dale un abrazo de mi parte. Yo también soñé.
Sin embargo he vivido mucho y, por lo tanto, he visto muchas cosas y puedo decir como el poeta: “Los sueños, sueños son”. Quedan ahora las realidades que, con demasiada frecuencia apestan.

================================================================

(TRABALLO DE FRANCISCO ABEIJÓN NÚÑEZ)


CARTAFOL DE PATRIANO.

Caderno persoal de Francisco Abeijón Núñez
OS CAMPOS DE CONCENTRACIÓN DE MUROS: 1300 PRESOS EN 1937.

Moito se ten oído falar sobre a instalación no concello de Muros durante a guerra civil de campos de concentración con prisioneiros procedentes maioritariamente da fronte de Asturias. Sen embargo, constan moi pouquiños datos sobre as características dos mesmos. Apenas a verificación da súa existencia e unha rúa que parece ser que conserva o nome dun oficial responsable do presidio. E moi poucas cousas máis.

Eu tiven a sorte de poder recoller a testemuña de persoas que aínda lembraban ter acompañado, de cativos, á súa nai para levarlle alimentos aos presos do campo de Anido en Serres. Exercendo así unha solidariedade que eles tamén agardaban que se tivese cos seus familiares combatentes no bando republicano e presos noutras zonas do estado. A xente mostrábase así disposta a repartir aquelo do que non tiñan e camiñaban cara a Muros arríscandose a atopar no camiño coa garda civil ou dar coa temida patrulla de falanxistas, que naquela época sementaría o terror polas estradas da comarca.

Sen embargo, pola súa corta edade, éstas persoas tan solo podían recordar efectivamente ter ido coas súas nais e pouco máis. Sen poder dar ningunha explicación que non fose acreditar os malos tempos que tiveron que soportar e a moita fame que pasaron.

Gracias ao tesouro histórico que significa o arquivo municipal de Muros e a colaboración da responsable da súa custodia, dona Pepita Fernández, a quen agradezo snceiramente a súa amabilidade e comprensión na miña búsqueda, podemos dimensionar o volume dos campos de concentración existentes en Muros polo menos a altura de novembro de 1937 en 1300 presos. Unha cantidade de xente que supoñía máis do 10% da poboación total do municipio. Así como tamén podenmos dar conta dalgunha das miserentas condicións nas que vivíron os prisioneiros de guerra.

Nunha carta o daquela alcalde de Muros transmitíalle ao gobernador civil da provincia os motivos das súas malas relacións co comandante militar da vila. Que provocaran unha denuncia do militar queixándose do alcalde por terse negado a prestarlle auxilio ás autoridades militares. Nesta misiva, que recorda moito polo seu contido a loita de dous galos dentro dun mesmo poleiro. E que está datada o 12 de novembro de 1937, dise textualmente:

*


“…No primeiro do actual, foron traídos a campos de cncentración situados neste pobo uns 1.300 prisioneiros de guerra, e como faltasen bombillas para o alumado de tales centros esta alcaldía prestouse gustosísima, como non podía ser menos, a facilitar todas as que foron precisas, das reservadas para o alumado público, auxilíandolles ademais con verdaeiro amor para xuntar auga, palla para albergarse, leña e todo o demais preciso, de que se carecía nas citadas concentracións, tal vez por descuido da persoa encargada para que estivese preparado todo o necesario con anticipación á chegada dos prisioneiros a este pobo (…)

* Con data 5 do corrente (11/1937) ordenara dito comandante militar entre outros servizos que se cumpriron por esta alcaldía dispuxera a instalación en cada campo de concentración de un servizo de palanganero completo, recordando esta orde a medio de comunicación datada o 9 do actual…”

Pola disputa entre as autoridades civís e militares, podemos acreditar a dimensión do presidio e temos un mínimo coñecemento das condicións nas que malviviron os prisioneiros de guerra. Este escrito dun acalde franquista serve de testemuña dunha negra época da nosa historia na que o alcalde lexítimo de Muros D.Xosé Veloso Maio, acabaría tamén preso, neste caso no penal de Santoña (Cantabria) –como se mostra na fotografía- .


11/9/07 8:44 PM
_______________________________________

sábado, 8 de noviembre de 2008

LA LANCHA DE “BATUTA” (Caamaño)


  Ay, la lancha de Caamaño.
Ay, Batutiña patrón.
Ay, la caña del timón,
atrancado el travesaño.

  Ay, la amura carenada
con percebe y “arneirón”.
Ay del redondo tapón,
de la “cadeira” tapada.

  Ay de la roda gastada
por el roce del chicote,
y, los senos de los cotes
que sujetan la poutada.

  Ay, que la driza mojada
no desliza en la pasteca.
Ay, que no corre ni seca.
ay, roldana despintada.


  Ay, cadena del rezón
oxidada y carcomida.
Ay, la quilla resentida,
las cuadernas y el timón.

  Ay, la lancha de Caamaño
zozobrada en Touriñán
el año de poco pan
y de sardinas mal año.

  Ay, Batuta, Batutiña
de la nariz remachada,
de dedos presos en liña,
sudores de agua salada.

  Patrón de puño vacío.
Patrón de caña ignorada.
Patrón sin tapa regala,
sin “salseiros” ni rocío.

  Patrón de luna en la frente.
Patrón de lluvia en la cara.
Patrón sin vela ni vara.
Patrón varado en poniente.

  Patrón de barcas perdidas
y de redes fondeadas,
de maderas encharcadas
y de las proas hundidas.

  Ay, compañero patrón
de la nariz remachada,
ausente de la bancada,
sin la mano en el timón.


(Manuel da Rouras,
Venezuela, años 50)
   (Manuel Silva Fernández)  

martes, 4 de noviembre de 2008

CAMPOS DE CONCENTRACIÓN EN MUROS.

«Hice la instrucción en el ´Cervera´, el buque que años antes me capturó al huir por El Musel»
Vicente Rodríguez revive su salida de Gijón y su reclusión de 33 meses en campos de concentración y batallones de trabajadores


Enviar

Imprimir

Aumentar el texto

Reducir el texto
mara villamuza
MULTIMEDIA
Fotos de la noticia

J. MORÁN
A las nueve de la noche del 20 de octubre de 1937, Vicente Rodríguez Alonso, de 16 años y militante del Partido Comunista (PC), llegó corriendo al puerto de El Musel. «Pasé junto al barco "Monseny" y bajé por la escala». Comenzaba así la huida de Gijón de aquel chaval que después iba a pasar 33 meses apresado en campos de concentración y batallones de trabajo.

Vicente Rodríguez Alonso (La Felguera, 1921) revive para LA NUEVA ESPAÑA los sucesos de aquel día en el que las tropas del Ejército nacional estaban a punto de entrar en Gijón, lo que supondría la caída del Frente Republicano del Norte. Ese mismo día 20, a la hora de comer, su padre, Fernando Rodríguez, un señalado dirigente comunista, le había dicho a Vicente que le esperaba antes de las cinco de la tarde en la sede del PC, en la casa de Paquet, junto al muelle de Gijón. Pero el chaval se retrasó por cumplir la orden de ir a las tres de la tarde a inutilizar la emisora gijonesa EAJ-34. Cuando llegó a El Musel, su padre ya no estaba.

«Éramos unos cientos los que llegábamos al puerto; entramos como Pedro por su casa, sin que nos tropezáramos con soldados armados o ametralladoras que nos impidieran buscar algún barco. Eso sí, había mucho barullo y se quedó mucha gente en tierra».

A bordo del «Monseny», Vicente Rodríguez observó que «era la noche más clara que he visto en toda mi vida, con una visibilidad de varias millas». En aquel tiempo, controlaban El Musel buques nacionales «como el "Cervera" o el "Júpiter"». El primero de ellos, el crucero «Almirante Cervera», fue el que interceptó al «Monseny», «hacia las doce de la noche, tras un par de horas de navegación», y Vicente Rodríguez acabó en los calabozos del buque. «Nos llevaron a Ribadeo y empezó a nublarse y a llover; ¡lástima que la noche nublada no hubiera sido la de ayer!, pensé». Vicente Rodríguez recuerda, asimismo, que «a las cuatro de la madrugada del día 21, cuando las tropas nacionales ya estaban en La Guía, salió del muelle el "Santa Elena", custodiado, porque llevaba enfermos; pudo salir y llegó a su destino».

Tras pasar la primera noche retenido en Ribadeo, «al día siguiente, nos llevaron a varios de los barcos capturados a La Coruña y nos preocupamos mucho cuando vimos a militares franquistas que colocaban ametralladoras frente a los barcos; pensábamos que nos íbamos a quedar allí, muertos». Sin embargo, «pasaba el tiempo y no disparaban; después supimos que aquellas ametralladoras eran para protegernos de la Falange, que quería hundir los barcos con nosotros dentro».

Después de 15 días en La Coruña, «nos llevaron a Muros de San Pedro, donde había dos campos de prisioneros, uno abierto y otro cerrado. Primero estuvimos en el abierto, amplio, sin alambradas, donde nos recibió un capitán requeté retirado, que se apellidaba Pardal».

Eran unos 600 prisioneros, «pero no había listas, de manera que no se sabía exactamente quiénes éramos los que estábamos allí recluidos». Hoy, a sus 87 años, Vicente Rodríguez reconoce que «no sé cómo enjuiciar aquello que nos sucedió con Pardal. Nos pidió que hiciéramos una carretera para que llegaran desde el pueblo los víveres al campo, y la hicimos. Pasado un tiempo, una noche oímos a Pardal que gritaba: "¡Hijos míos, hijos míos, que se me ha embarrado el camión, venid a ayudarme, por favor, por favor!". Estaba soplado. Fuimos y le sacamos».

Vicente Alonso iba a coincidir en ese campo con Higinio Carrocera, el militar anarcosindicalista, natural de Barros, que había batallado el septiembre anterior en El Mazucu contra el avance nacional. «Una mañana veo a Higinio en el campo y no me dice nada, pero a los diez minutos me manda a uno que me dice que vaya a la enfermería. "Desearía que no me reconociera nadie", me dijo, y yo le respondía que así sería por mi parte, automáticamente». Carrocera sabía que su vida valía muy poco en aquel momento. «Iban al campo contrapartidas de falangistas de La Felguera y Sama y, entonces, le ocultábamos bajo colchonetas».

Después, «en diciembre de 1937 o enero de 1938, cerraron el campo abierto y nos llevaron al cerrado, dentro del pueblo de Muros, amurallado. Entonces sí hubo listas y controles. Una pareja de la Guardia Civil llegó un día y cogió a Higinio Carrocera. Se dice que había sido un chivatazo, pero no se supo de quién. Le llevaron a Oviedo y en febrero lo condenaron a muerte».

Por lo que respecta al destino de Vicente Rodríguez, «en el campo cerrado se presentó un auditor de guerra y me interrogó. Había una disposición que decía que a los capturados de 16 años o menos, sin delitos de sangre, serían liberados. Era mi caso. Me llamó el auditor y me pidió la domiciliación».

Durante la guerra en Gijón, «había vivido con mi familia en el número 25 de la calle Uría, piso 4.º izquierda. En ese mismo edificio también había vivido la familia de Juan Ambou. Le dije al auditor que mi domicilio estaba en Gijón; si le digo que era de La Felguera me machacan, porque era el hijo de un destacado comunista». Sea como fuere, «el auditor pidió informes sobre mí, pero, al no recibir nada, mantuvo mi reclusión, aunque puede que recibiera algo de La Felguera, donde yo ya no tenía familia, salvo lejana».

Al tiempo que Vicente Rodríguez pasaba por todas estas vicisitudes, «mi padre había salido de El Musel en el barco "Conchita" y pasó a zona republicana. Le nombraron gobernador civil de Castellón y Teruel, que para entonces ya estaba tomado por los nacionales. Recuerdo que estando en el campo de Muros hubo compañeros que me decían que mi padre había sido gobernador». Al acabar la guerra, «le cogieron en Alicante. El hecho de haber sido gobernador significaba la condena a muerte, pero se la conmutaron y permaneció desterrado en Valencia. Al cabo de un tiempo, un juez le dijo que tenía que presentarse ante el Tribunal de Orden Público, que juzgaba a masones y a comunistas. Su pena iba a ser de un mínimo de 11 años, así que huyó». Cuando Fernando Rodríguez logró escapar, «su intención era venir a Asturias para incorporarse a la guerrilla, pero le falló el enlace. Vino de Soto de Rey a La Felguera y le dijeron que huyera inmediatamente, porque era uno de los comunistas más señalados».

Posteriormente, «el PC le ayudó a salir hacia París. "Me pasó la frontera un falangista, por una propinilla", me contó después, cuando nos encontramos en París 14 años más tarde». Vicente Rodríguez se había quedado sin familia directa en España. «Mi madre había muerto en el año 1933 y mis hermanos se habían ido a Rusia, como mi padre y su compañera. Intervinieron Pasionaria y Semprún para que pudiera entrar en Moscú. Falleció allí, en abril de 1968, a los 70 años».

El veterano gijonés considera que «mi padre se había aliado desgraciadamente con las Juventudes Socialistas Unificadas de Carrillo; porque hay dos tipos de político: el revolucionario y el de salón. Carrillo es político de salón y mi padre era revolucionario. Antes de la guerra, la Policía llegaba cada poco a mi casa y decía: "Fernando, vamos a dar un paseo". En aquellos tiempos había siempre un sabotaje que aclarar».

Vicente Rodríguez agrega que «el político revolucionario está o en la cárcel o perseguido. Mi padre no pudo formar familia: siempre estaba o en congresos del partido, o en prisión o perseguido».

En cuanto a él mismo, «no me dejaron libre en Muros y después me llevaron a Cedeira, también en la provincia de La Coruña. Estábamos en plena playa, donde había fusilamientos. Pasé después a San Pedro de Cardeña, Burgos, al monasterio, con prisioneros de las Brigadas Internacionales. Después me llevaron a un batallón de trabajadores en Fuenteovejuna, Córdoba, y en junio de 1940 me liberaron, cuando se deshizo el campo de Tarifa, Cádiz, que estaba junto al faro».

Tras aquellos 33 meses de reclusiones, «volví a La Felguera y recibí muchas palizas en las comandancias de la Guardia Civil. Había un teniente, Berenguer, descendiente del Berenguer de la dictadura. Estaba en la Comandancia de Barros, empeñado en encontrar a mi padre. Ponía delante de mí un despertador grande y señalaba una hora: "Cuando llegue aquí, me habrás dicho dónde está tu padre", y un golpe y otro...».

A aquel joven comunista le citaban en la Comandancia «a las once de la mañana, con lo que no podía trabajar; iba a la de Tuilla, por ejemplo, andando, y tenía que estar allí sentado un par de horas. "La semana que viene preséntate en Barros", me decían, y, si no había paliza, a las dos horas me iba».

Por fortuna, a Vicente Rodríguez le surge una oportunidad cuando piden voluntarios en la Comandancia de Marina de Gijón. «Me presenté, me admitieron y embarqué en el "Cervera" para la instrucción». Aquella ironía del destino, la de servir en el buque que le había capturado años atrás, se volvió incluso un sarcasmo cuando «el cabo de la batería del buque que había bombardeado Gijón se enteró de que había un gijonés a bordo y me llamó: "Vaya paliza que os dimos", me dijo». Después, «me demoraron la licencia seis meses y había vacante en Gijón, en la Comandancia, así que fui como secretario del juez de Marina, Juan González Toca. Por allí pasaban los jefes de Duro Felguera y del astillero de El Dique, así que le pedí un certificado de buena conducta a mi superior y también alguien me dio una tarjeta de recomendación».

Para entonces, «había echado novia en Gijón, y después hice algo en la construcción, pero decidí presentarme a Dimas Menéndez, que era jefe en Duro Felguera. No era fácil que te recibiera. Había que rellenar un papel y razonar la visita». Vicente Rodríguez rememora, asimismo, que «toda mi familia había trabajado en Duro Felguera».

Cuando Dimas Menéndez le recibe, «me pregunta: "¿Es usted ex combatiente?". "Serví en el 'Cervera' durante la Guerra Mundial". "Enséñeme documentos". Le mostré también los documentos que me habían dado en la Comandancia. "Con estas cartas y tarjetas pase usted por las oficinas de la empresa". El lunes siguiente empecé a trabajar. Entonces, me casé».

Vicente Rodríguez trabajó 27 años en Duro Felguera. En el presente mantiene una espina clavada. «Pedí los datos que tuvieran de mí a los archivos de la Guerra Civil de Salamanca, Guadalajara, Ávila y al Ministerio de Defensa y me contestaron que no había referencia alguna sobre mi persona durante aquellos 33 meses de reclusión. Pero tiene que haber documentos, porque en Fuenteovejuna había intendencia militar». El veterano gijonés afirma que «no persigo una indemnización, pero sí documentos que digan que fui antifranquista y que por ello fui a un campo de concentración, pese a mis 16 años. En balnearios, ciertamente no estuve. Quiero un papel que diga que estuve en el batallón de trabajadores número 131, 4.ª Compañía, de Fuenteovejuna. No sé adónde tengo que ir a por ese papel. Aparte de eso, yo no fui nadie».

«Hay políticos revolucionarios y de salón; Carrillo lo es de salón; mi padre o estaba en la cárcel o perseguido»

«Volví a La Felguera y recibí muchas palizas en las comandancias de la Guardia Civil; querían encontrar a mi padre»

jueves, 30 de octubre de 2008

FARIÑA-e-FARELO

MEDIOS ESPAÑOLES O EXCREMENTO INFORMATIVO
___________________________________________
Manolo Silva


Siento un gran respeto por el pueblo español, ese pueblo de Lorca, Picasso, Cervantes, Rosalía de Castro, Castelao, Miguel Hernández, Antonio Machado y demás genios de la cultura que, mucho han dado a la formación humanística de todos los pueblos del Mundo, ese legado es inocultable y sería injusto no reconocerlo.

A finales del siglo pasado, en la historia mas reciente de los pueblos latinoamericanos, muchos españoles e hijos de estos dieron extraordinarias muestras de solidaridad en la lucha contra dictaduras y democracias “representativas” que crecían como la hierba en todo este continente.

Concretamente a Venezuela llegaron muchos refugiados perseguidos por el Franquismo y no solamente fueron acogidos con cariño, solidaridad, apoyo económico y laboral, además de eso su relación con nuestro pueblo tuvo mucho que ver con los movimientos revolucionarios de la época , una significativa cantidad de ellos fueron presos o desaparecidos por su militancia de izquierda en los convulsos años sesenta, otros fueron torturados, algunos como mi padre sometidos a allanamientos en régimen de presentación y con “la espada de Damocles” de ser deportados a España donde los esperaba sin lugar a dudas, por lo menos la cárcel

Eran los primeros años de la Revolución Cubana ya triunfante, allí en La Sierra Maestra al lado de Fidel y el Che, sobretodo en el Frente del Escambray lucharon muchos de estos revolucionarios venidos de la península con los mismos ímpetus y sueños de libertad que el fascismo les frustró en España.
Eran los tiempos del éxito de “Viridiana” de Luís Buñuel quien exiliado en México le daba en la madre a la alta sociedad hipócrita y pacata de una España sumida en el más profundo oscurantismo.
Eran los tiempos de la represión violenta a los valientes obreros españoles.
Eran los tiempos del asesinato de Julián Grimau y el Garrote Vil aplicado a los revolucionarios vascos.

Esos tiempos de lucha heroica en el exilio dio como resultado que de allí salieran reforzadas las corrientes y manifestaciones literarias, artísticas, culturales y un renovado
pensamiento progresista en todos los órdenes.

Por las razones expuestas, pienso que España merecía unos medios de información menos mediocres. A estas alturas de principios de siglo, da pena ver como es el trato que estos medios le han dado a nuestro presidente, trato grosero, sin el mas mínimo atisbo de veracidad, sin investigación previa, con una falta de ética solo comparable a la porquería de medios que tenemos aquí.

Minimizaron los logros exitosos de este viaje de Chávez por Europa, con gran mezquindad silenciaron el favor que Venezuela le hace a España, tergiversan la realidad a sabiendas que quien da la ayuda somos nosotros, dando a entender que el favor lo hacen ellos.
Atacan a nuestro Presidente con una andanada de epítetos como, “impresentable”, “autócrata”, “populista”, “poseedor de una facundia incontrolable” y otras menudencias que no vale la pena repetir aquí.

Sería bueno recordarles a estos traficantes de la información como los dueños de “El Mundo”, “ABC”, “El Periódico”, “El País”, “Antena Tres” y otros pillos como los que representan al Grupo Prisa, la cantidad de millones de dólares que se embolsillan con los negocios que tienen en nuestro país, sobre esto me referiré en otra ocasión nada mas para que se den cuenta que aquí no somos pendejos.

Para finalizar y para estar en la misma tónica de Chávez, no me voy a meter con el Rey, ni con el Presidente Español, ni con las instituciones de ese país con el cual espero que las relaciones sigan por buen camino para beneficio de todos. Pero como a mi el protocolo no me lo impide porque en Venezuela existe plena libertad de expresión, solemnemente declaro que los medios españoles antes nombrados ¡son una mierda!

msilva69@cantv.net


======================================================


Manuel Silva escribiunos unha historia daquelas que tanto pasaban na época. Como fondo o tema da emigración, a deshonra dunha filla, a miseria e a morte. Unha historia cunha estructura e unha linguaxe que nos cautiva dende o primeiro momento. Manuel Silva dounos os textos, e os debuxos puxémolos nós; bueno, en realidade ¡a verdade sexa dita! son de Castelao, pero collémosllos prestados.
======================================================================================



VERSIÓN PESIMISTA DUNHA PETICIÓN DE MAN
alá riba no bico da montaña.
(anos 20)
______________________________________

Manuel Silva Fernández

-I-

"¿Pódese entrar, señora Manoela?."
"Entra meu home, pasa Manoel
e tranca a carabilla da cansela
que che pode morder o Carabel
que esta nuite anda seibado pola horta.
!Acaba dunha vez!, !cerra esa porta!.
Desde que mo trouxo o meu finado Antonio,
ese can é o mismísimo demonio;
o outro día vindo de racú
Manoeliño o fillo da Pintada
dóulle tamañísima chantada
que lle quedou na boca medio cú.
Séntate Manoel, colle esa silla
e déixame chamar a miña filla
que quero que ela tamén che escuite
o que ves a falarnos esta nuite.
!Baixa María!, ¿porque tanto reposo?,
¿que demos estás facendo no sobrado?.
Pasa muller, ponte o meu lado
e veremos que quere decirnos este moso".


-II-

"!Boas nuites!, ¿xa sabedes a que veño?"
"MIra Manoel, anque eu non teño
conocimento claro deste asunto
que tanto me molesta e reconcome
sei mui ben a que vés, séino meu home.
Seino tan ben sabido, hasta tal punto,
que saber o que sei eu non quixera,
pois sería millor que no soubera;
vouche contar rapás que pasa aquí:
Collendo patacas novas na Xunqueira,
acercouse hasta min a Fogueteira,
facendo como que pasaba por alí.
A sonrisa que puxo, a cara que tiña,
xa non me dou a min mui boa espiña.
Non me gustóu a cousa, segun dín,
a Fogueteira eche medio vagabunda,
hai na sua vez un certo rintintín
e fálache sempre de segunda.
Pero volvamos o asunto, meu amigo,
que co xenio que me dá, non sei que digo.
Parexa.jpg (4962 bytes)Estes dous que vedes aquí tan acurrucadiños son Manoel e María. Fogueteira.jpg (7122 bytes)A Fogueteira ten moita leria, e a Manoela estalle turrando dos nervios o que está a escoitar.

-III-

"Dispois de falar sin ton nin son
a vella Fogueteira na cuneta,
cambioume logo de conversación
e empezóu a disparar con escopeta:"
"-Mira Manoela, sempre hai quen diga
que a tua filla crécelle a barriga.
e coméntase tamén que esa gordura
non lle ven de xantar boa empanada,
nin de comer caldiño con verdura,
con faseira de porco e con tallada.
!Esa eche unha hinchazón sofisticada!.
Has de ter, pois, os ollos ben abertos
porque segun opinan os expertos,
pódeche estar a filla embarazada..."
"Eu quedeime no terreo paralizada
e. no intre, non entendín moi ben o caso,
por eso se me fui a condenada
sin que levara no lombo un terroaso;
que cando se me pon o nervio atravesado
son capaz de matar o mais pintado".


-IV-

"Cando puden resollar e volver en mín,
sentín un dolor extraordinario;
non hai palabras nin vocabulario
que podan expresar o que sentín.
Toda nai ten que ser mui desgraciada
e sentir esa pena que se sinte
cando se descubre, en pleno siglo vinte,
que a filla que se paríu anda preñada.
Doume non sei que, doume un desmaio,
sentinme tremendamente mareada
e estuven si me caio ou non me caio
na mitade do rejo espaturrada...
E volvín a casa, !Dios!, coma un farrapo,
e cando lle vin a filla o delantal,
comprendín que debaixo daquel trapo
ajochábase un pecado capital.
Ela viume nos ollos certo brillo
dun mirar asesino, tan desperto,
que se metiu correndo no cuberto
e pechouse por dentro co pestillo".
Manoel escuita sen chistar o que lle está dicindo
a señora Manoela.

-V-

"Fui mellor así porque, si a collo
póñolle un ollo jolio, sácolle un ollo.
E aínda podería ser que a matara
e que alí mismo perdera a sua vida
para que dispóis a Xusticia me levara
!Fui millor así, gracias a Diós!,
temos sempre as nais que perdonar,
e agora Manoel, aquí entre nós,
vexamos como se pode remediar
esta mancha na honra, este baldón
que caiu como borra nesta casa
e non se limpa con sosa nin potasa,
nin se laba con brús nin con xabrón.
Quedaranos a honra ben lavada,
con olor a colonia e recachada,
cando no altar vos dea a bendición
en presencia de Louro en xeneral,
Don Santiago Lamas Caldeirada,
párroco da nosa iglesia parroquial".


-VI-

"Pero deixame gritar, abrilo testo
deste rencor que me quedou no peito,
porque non hai razón nin hai dereito
que a unha nai como eu lle pase esto.
Quero gritarvos nas caras relamidas,
quero jomitar as feles do meu bucho,
quero seibar as rabias comprimidas,
quero desembuchar, e desembucho.
!Ay meu home bo que en paz descanse!,
se te puderas levantar da cova fría
e me viras a mín en este trance;
si lle palparas as cadeiras a María,
teño a seguridá que en este lance
volverías a morrer de "hemiplejía".
Ti, que nin a man, de solteira, me tocastes,
nin un pelo da roupa, nin unha mota,
e fui tanto e tanto o que me respetastes
que chegéi a pensar que eras idiota.
E agora, Antoniño, !meu ausente!,
vivimos nun fogar concupiscente.
casarse.jpg (6075 bytes)¡¡Hai que casarse...!! Homemanoela.jpg (4936 bytes)A señora Manoela lémbrase do finado do seu home.

-VII-

"¿Porque nos fixestes esto Manoel?.
Ti, home sin terreos e sin arado
porqué fregoteastes, !condenado!,
as tuas parcas mans nun carabel.
Que esta filla é bonita onde as hai,
(e en eso sale a min, e non o pai).
O médico de Muros, Don Servando,
cando na rúa topaba con María,
quedábaselle mirando e remirando
como si estuvera repasando
unha dificil lección de anatomía.
E no adro oín como lle decía
o maestro da escola o señor cura
que a miña rapaza se lle parecía,
por tanta prestancia e tanta hermosura
a non sei que diosa da Mitoloxía.
¿Comprendes pois porque non deixo
de gritar coma nai sin seu cachorro?.
¿Comprendes pois porque me queixo?,
¿comprendes pois porque morro?"


-VIII-

"E ti, !filla do demo!, !pervertida!,
que te facías a monxiña no meu lado
e cando topabas con este desgraciado
quedabas coma cera derretida.
Eu xa tiña que estar desconfiando,
porque un día na porta da Forona
vin como ti quedábalo mirando
coa mirada triste da vaca cajona.
Si se che agua a mirada estás perdida,
xa esa enfermedá non ten remedio,
xa non hai medicina nin cauterio
que se poda aplicar nesa ferida.
A culpa foi miña que non souben
explicarche que os homes, miña filla,
si che rouban un bico na mexilla,
non queda cousa de ti que non che rouben.
En fin, !todo sea por Diós!, o feito peito,
pero cando veñas da Iglesia co rapás
agarradiños da man polos Currás,
ánsenos de poñer as cousas o dereito".

-IX-

"Dispóis de que se faga casamento
e que quededes ben casamentados,
buscarás, Manoel, o teu sustento
nos lugares de traballo acostumados.
Podes ir a Serres en busca de Fanado
que che dea o pasaxe en pautorreuto
(ese é o prestamista co defeuto
de que lle falta a orella deste lado).
Con ese diñeiriño demprestado,
mandas facer unha maleta de madeira
e nun bó camarote de terceira
vaste para a Arxentina de contado.
fai uns quince anos o meu curmán
tamén lle prestaron os cartos do viaxe
e desde un lugar que chaman Tucumán
xa fixo cancelación do seu pasaxe.
Nos quedaremos aquí para cuidar
o que podas ganar e nos mandares
e cando veñas morrer o teu lugar
irémosche esperar a Sistamares".


Manoel3.jpg (7256 bytes)Manoel fai as maletas para marchar da súa terra.





Manoel1.jpg (3367 bytes)Aí vai Manoel el só para Arxentina.



TRINTA ANOS DISPOIS
-X-

Tres décadas pasaron pola historia,
tres décadas pasaron riba dela,
e morríu a señora Manoela
dunha complicación circulatoria.
(Oxe estará gozando de la gloria
sentada a la diestra de Diós Padre).
Todos temos que morrer cando nos cadre
quedarnos para sempre difuntiños.
Unha nuite de inverno, en Cuchariños,
nacíu maliño o fillo de maría.
colliuno un aire, entroulle cajarría
e fuise para el limbo de los niños.
de grandes sucesos falan os Diarios,
dos acontecementos en terras exóticas,
de artistas de cine ricas e neuróticas
e dos fogueteos interplanetarios.
Pero vida e morte sempre estan presente
nesta terra nosa non publicitada,
dolores e goces na vida calada
da xente da aldea, !que tamén é xente!


-XI-

Púxose María, vella e agostada
como un paxariño que non come,
en trinta anos que leva de casada
solo durmiu dous meses co seu home.
Dous meses solo, vividos plenamente
e trinta largos anos recordando;
trinta anos pensando e repensando
en aqueles dous meses solamente.
Entre tomar o soliño a mediodía
e pola nuite poñer toxos o lume,
mirando como a leña se consume,
vaise consumindo a vida de María.
E quédalle manoel na lexanía
borrosa do tempo e do espacio,
desaparece o recordo mui despacio
tapado por calendarios de agonía.
Ela xa non sabe si existíu,
si foron realidá ou fantasía
os dias de gloria que viviu
xunto a aquel home seu, que a quería.
María.jpg (7718 bytes)María: trinta anos de casada, sola e con Manoel na lexanía. Manoel2.jpg (4753 bytes)Manoel: trinta anos en Arxentina, na casa dun señor e co espiñazo curbado.

-XII-

Trinta reposicións do almanaque
fixaron, na Arxentina, un badulaque.
No palacio dun señor encopetado,
en un permanente corre que te corre,
da cociña o xardín, do "jol" a torre,
andaba Manoel escoñetado.
Fúiselle quedando o espiñaso
curvado como lombo de conexo,
rinchábanlle os cadrís a cada paso
de tanto acarrexar xerros de mexo.
cando entrou a servir iña estirado
e púxose, co tempo, encorcollado.
O acentuarse no lombo a curvatura, fóiselle cambiando a perspectiva
e foi emborroándose a figura
dunha María distante e fuxitiva.
Por camiños de dolor non achóu meta,
conoce onde nacíu, sabe da sua edade
porque leva un carné de identidade
metido no bolsillo da chaqueta.












Manuelsilva.jpg (2452 bytes)Manuel Silva amósanos unha visión da crise do 29 e como esta influiu en Louro e nas súas xentes, que se viron abocadas a emigrar ó estranxeiro. O texto está escrito cunha linguaxe realista que nos dá unha idea do que significou realmente a emigración para a xente de Louro.
Nota: O texto orixinal está escrito en castelan, polo que tivemos que traducilo ó galego.

Word.jpg (1063 bytes)

A CRISE ECONÓMICA DE 1929 E O AUMENTO POBOACIONAL EN LOURO

Finalizada en1919 a Primeira Guerra Mundial, o mercado do traballo en toda América ábrese prometedor para o emigrante. A Europa destruída e arruinada necesitaba de urxencia axuda para a súa recuperación e normalización. En tal sentido, os Estados unidos van a monopoliza-lo abastecemento de maquinaria, material industrial e productos elaborados; Cuba incrementará a exportación de azucre e outros renglóns agrícolas e, Arxentina, endargarase dos grans, as carnes e a lá. Con destino cara a estes tres países irán saíndo de Louro un umeroso grupo de traballadores, quenes, pola súa escasa formación profesional, son, irremisiblemente, captados para labores primarias ou de peonaxe. Na América do Norte traballarán abrindo zanxas para cloacas e redes telefónicas ou na carga e descarga de buques. En Cuba serán macheteiros nos cañaverais, carboneiros nas ciénagas, pescadores en Sagua la Grande ou vendedores de frores polas rúas da Habana. En Buenos Aires van a exercer como estibadores nos peiraos, mesoneiros nos bares e restaurantes, conserxes, porteiros, mozos de limpeza e mucamos en casas ricas.

Esta emigración. numerosísima para un pobo tan pequeno coma o noso, consegue, en maior ou menor medida, perdurar e, ó mesmo tempo, co aporte do "xiro", fixo ou ocasional, mante-la familia. case toda ela puido construir vivenda propia e en certos casos adquiriu bens e terras. Foi, pois, esta, unha emigración eficiente e extraordinariamente positiva para Louro, independentemente dos traumas e dos sufrimentos causados por ausencias demasiado prolongadas e, a veces, definitivas. Sen embargo, o auxe e o benestar dos anos vinte sufriría unha inesperada e doorosa caíada en 1929. De tódalas crises económicas, cíclicas ou non, que se produciron no último século, na de 1929 a que maior repercusión tivo en todo o mundo e a que produxo efectos máis devastadores e durareiros: "o crac" financeiro conmove á bolsa de Nova Iork; os valores caen; québranse bancos e empresas ligadas a crédito. Intercionalízase a crise; suspéndense pagos; cae o prezo de materias primas própias de países probes e dependentes; multiplícanse os parados e o fenómeno adquire características de verdadeira catástrofe, chegando a poñer en tela de xuizo a estructura mesma da economía capitalista mundial.

En casos coma este, o problema afecta á poboación en xeral, aínda que non da emsma forma nin coa mesma intensidade. Hai marcadas diferencias entre uns e outros grupos sociais: mentras o poderoso e o acomodado poden capea-lo temporal sen que o seu estado, como consumidores, se vexa maiormente afectado, os traballadores quedan irremisiblemente condeados ó desemprego e á fame.

O despido constitúe o paso obrigado de calquera empresa en crise. Primeiro prescíndese do persoal non considerado estrictamente necesario e, como último recurso, procédese ó peche, para salva-lo que se poida en beneficio do propietario. Se a uns poucos, o feito, lles pode disminuí-lo patrimonio, ós máis, golpeaos de cheo na vida mesma. Non son, pois, as crises económicas cousas de banqueiros e empresarios soamente, ¡nin muito menos!.

As capas máis débiles da poboación, sobretodo nos EE.UU, estaban representadas polos emigrantes, quenes, polo seu traballo ás veces clandestino, a escasa profesionalización, a rivalidade rencorosa de minorías nativas competindo polo mesmo emprego e o desprecio da dirixencia sindicalera que pouco ou nada podía conseguir deles, facía deste grupo o máis vulnerable e indefenso. Tódolos loureanos que por aquel entón residían en América formaban parte desta capa e ningún deles tivo a posibilidade de enfronta-lo fenómeno con posibilidades de éxito.

E comenzou o regreso: uns presentáronse nas oficinas de Emigración para seren deportados; outros acudiron ós consulados para seren repatriados a expensas do Estado Español e, o resto, volveu por conta propia esperanto, con elo, obviar inconvintes nunha futura volta ... cando as cousas melloraran.

Fose cal fose a maneira como se produxo o regreso á terra loureana, a todos estes homes, a mioría casados, faltoulles tempo para embarazar á esposa. Os solteiros buscaron rápidamente muller para comportarse exactamente igual cós anteriores. A avalancha ata dentro dos loureanos regresados, deu como resultado inmediato o aumento substancial da poboación; entre 1929 e 1935 houbo en Louro un, dous e ata tres nacementos por cada matrimonio onde o esposo era un "americano", (déronse excepcións). Non asombra esta multiplicación de preñeces si se considera a pobreza xeneralizada daquel tempo e as dificultades para gañarse a vida pois, é case un axioma o feito de que son os pobos máis pobres os máis prolíficos.

A xeneración nacida entre as dúas datas anteditas foi, polo tanto, a máis numerosa que xamais se dou en Louro e esta afirmación pode comprobarse fácilmente revisando o Libro (ou libros) de Bautismo na Casa Parroquial e tamén os arquivos do Rexistro Civil en Muros.












DE VERULLOS PARA FORA...
De Verullos para fora
vai un home navegando,
chorando, chora que chora,
chora que chora, chorando.

Coa angustia no corazón,
con dor na alma enteira;
os ollos no Caldeirón
e coa alma na ribeira.

Adeus, toxos de naraio,
pampillos do Pateleiro;
floriñas do mes de maio,
cereixas do "cereixeiro".

Gorrións das cabaceiras
anduriñas do vran;
pardillos de entre as toxeiras,
paspallás: canto do pan.

Fanequiñas do queixal,
graxes de Pedra de Espiño;
lorchas baixo do pinal,
e vellos do Outeiriño.

Braña con sembra de liño,
braña con herba mollada;
braña co seu ceboliño,
braña de verde sembrada.

Mordendo o eixe a deituira
carros cargados de argueiro,
ouvían na corredoira
e chían polo outeiro.

Filloas das pallagueiras,
carnes mortas do porquiño;
carnes de poucas maneiras
de todo o ano, caldiño.

Adeus mozas de Lariño
que de Muros en manada
íades todo o camiño
anda, berra; berra e anda.

(Manuel Silva Fernández)



A CASA DE CRISTINA
Bolivar, 30-12-1985.

I

¡Ai, canteiro barrigudo,
peligro de Masarocas!,
¿Cando me pos a lareira,
a coluna e a cambota?
¿Cando me fas o cuberto?,
¿cando me circas a horta?,
¿cando me teitas o teito
con rejos de tella roxa?
¿Cando me pos os dous bancos
contra a parede de fóra,
para que me sente nele,
cunha man riba da outra
e poda falar coa xente
que me pasa pola porta?


II

Ven aquí, Nela de Clara,
que vou dicirche unha cousa.
¿Non sabes o que se di
no río e na aldea toda?
Dise que a filla do Roxo
vai prañada, ¡miña homa!
Empreñouna Xan do Campo
tras da corte, antras abortas.
Dise que non fui forzada,
dise que fui polas boas,
que entre suspiros e queixas
dignificaronm vergonzas:
un cu abanado a nuite,
outro machacando follas.
Dise que dispois do feito
correron buscando sombras,
os dous coas cachas ó aire
íñanse poñendo a roupa.

III

Dise que o pai da rapaza,
cando soubo da deshonra,
doulle unha tunda tan grande
que a deixou cáseque morta
e que a pobriña da nai
anda polas corredoiras
tropezando nas paredes,
chorando e falando soa.
Dise agora, ¡que sei eu!,
¡dinse agora tantas cousas!


IV

Vén, María, para dentro.
Vén para dentro, María,
e límpate os pés na porta,
limpos en esa pedriña.
Mira ti que casa teño,
mira ti que maravilla,
mira ti que comedor,
que sajuán e que cociña.
Mira esta porta de fóra,
mira ti que carabilla,
mira que redondo é
o furado das galiñas.
Mira estas letras douradas
arremachadas na silla,
mira que trepia, que pota,
que tarteira e que parrilla.
Mira esta salja repleta
de touciño e de chacina,
mira que cousas tan boas
teño na miña casiña.

V

Pero, ¡séntate!, muller,
séntate aquí nesta silla
que quero contarche un conto
que me ten enloquecida.
O meu home, nunha carta
que recibín nestes días,
dame ¡mal rayo lo parta!
unha mui mala noticia.
Dime que na Habana ten
montada unha pulpería,
frente a plaza de Martí,
nun local que fai esquina.
Dime que lle fago falta
e que me vaya enseguida
pois, sin tendeira, na tenda
o negocio non camiña.
O señor deixou de andar
ó xornal que nos mantiña
e dóulle agora a routada
de vender mercaderías.
¡Nin que fora Pepe Gordo
ou Manolo de García!


VI

Non ves que escoller non podo,
que non teño alternativa;
non ves que me teño que ir
para alá, quira ou non quira.
Ti sabes como é a xente,
ti sabes como critica:
si te vas, porque te vas,
si te ves, porque te viñas.
E non che sería raro
que no serán de veciñas,
me sacaran a conducta
en competencia de linguas.
Quen sabe, muller, quen sabe,
quen sabe si inventarían
que non me quero marchar
para facer picardías
metendo homes na casa
pola nuite ás escondidas.
¿Que podo facer, entonces?,
dime que fago, María:
si me quedo perdo a honra,
si me marcho perdo a vida.

VII

A casa fíxena eu,
esta casa é toda miña,
eu vin cavar os cimentos
e vin cando se poñía
purpiaño a purpiaño,
pedra a pedra, viga a viga.
Sentín placer de preñada
cando vin como crecía
e sintín, dispois de feita,
alegría de parida.
Fui como si a fixeran
dentro da miña barriga.
Agora deixala e irme,
e deixar a vida misma.


VIII

Lo que te digo, mulato,
la vieja está quebrantada,
la vi con la muerte encima
en la esquina de la cuadra,
la vi con la muerte acuestas
caminando la barriada.
Ahoritica la dejé
acurrucada en la hamaca,
luciendo unas ojerotas
como pulpa de guayaba.
La gallega está en los huesos,
solo huesos se le marcan,
se sobreentiende un huesero
por debajo de la manta.
La gallega está fuñía,
ni Bambarito la salva
y en la casa del viudo,
el día que la madama,
cansada de tantas penas,
pele gajo y se nos vaya,
celebramos el velorio
con arroz a la cubana,
con sancocho de gallina
y guarapito de caña.
La vieja se irá pal hoyo
mas contenta que unas pascuas
y nosotros, pues, mulato,
a gozar con la pachanga.

IX

Morriu, Cristina, morriu
ven lonxe da súa casa;
morriu sin vellas rezando
a lado e lado da cama.
Morriu sin dous candeleros
na cabeceira da caixa,
nin taza de agua bendita
nin hixopiño de palma.
Morriu sin un ¡Dios a leve!
mentras o enterro pasa,
nin responso no cruceiro,
nin aviso de campanas.
Deitóuse para morrer
nunha camiña de tablas
e escapóuselle o resollo
por entre batolas blancas.
Morriu Cristina e deixou
a pupila revirada
para mirar no seu dentro
historias e panoramas.
Morriu Cristina e o ronquido
que lle saliu da garganta,
mezclóuse desafinado
co pito das ambulancias.
Na sala donde se morre,
morriu Cristina da Granda.


X

No edificio, a porteira,
gorda, bembona e mulata,
dá conta do sucedido
con cara de circunstancias:
-"la gallega del tercero,
anoche estiró la pata".

XI

No rincón máis apartado
do camposanto da Habana,
á sombra dun chaguaramo
está Cristina enterrada.
Non hai cunhas de vieira
que circunscriban a campa,
nin hai rosas nin hai flores,
nin cruz de tablas pintadas.
Solo letras desvaídas
polo tempo, nos señalan
que baixo de aquela lousa
está Cristina da Granda.


XII

Según se vai para Lira,
chegando ó lugar da Granda
hai, ó lado do camiño,
unha casa solitaria.
Unha casa como muitas
que se ven nesta comarca,
casa corriente e moliente
igual que calquera casa.
Sin embargo, si cansado,
o camiñante se para
e se senta a descansar,
e, descansado, repara
naquelas pedras roídas
polo vento e pola agua;
si o camiñante se fixa
nas paredes e ventanas
carcomidas e,
na porta
a cal e canto cerrada;
si mira aqueles cristales
cubertos por unha capa
que, máis que polvo é ceniza,
pensará que aquela casa
erguida o pe do camiño
solitario, ten fantasmas.

XIII

¡Por Cristo!, como se pode
pensar tantas babosadas.
Non hai fantasmas gallegos,
non hai fantasmas na Granda;
os fantasmas non son nosos,
son todos da Gran Bretaña.
Ouxetos son de aposento,
de corredores e salas
nos castillos medievales
de Escocia ó Canal da Mancha.
Fantasmas caballerescos,
con "pedigrí" e de casta
que lle sirven de solaz
a turistas papanatas


XIV

Non, a nosa terra non ten
cousas tan aristocráticas.
Os nosos aparecidos
son todos de clase baixa.
Temos difuntos que choran,
temos difuntos que falan,
difuntos que pegan gritos
e sudarios que se arrastran.
Temos difuntos que imploran
unha misa por su alma,
outros que veñen pagar
unha deuda non pagada.
Hai difuntos de faiado
(mortos a casa cerrada),
difuntos de espacio aberto
e mortos de nuite clara.
Temos mortos voadores,
difuntos aeronáutas,
temos individualistas
de aprición solitaria
e temos mortos gregarios
que andan na Santa Compaña.
Non creamos, imbuídos
por lecturas trasnochadas
que, nin por casualidá,
na nosa terra hai fantasmas.

XV

Polos rueiros do ceo
anda Cristina da Granda,
vai de lucero en estrella,
de nebulosa en galaxia.
Vai sin saber donde vai,
sin saber por donde anda,
sin poder estarse quieta
na súa silla sentada.
Non lle apetecen os cantos
que os santos, a coro, cantan,
nin lle dan nota ós concertos
de música gregoriana
que os anxeliños entonan
con violíns e guitarras.


XVI

Cando nos foros do ceo,
os barbudos patriarcas,
puntos de teoloxía
tratan de aclarar e, aclarar,
Cristina, de aburrimento,
abre a boca dunha cuarta.
Non encontra ubicación,
nin se axeita, nin se apaña,
nin sabe donde meterse,
nin que facer nin que nada.
Por eso cando San Pedro
cae rendido na cama
e deixa a porta do ceo
sen ningunha vixilancia,
ajóchase nunha nube
e dentro da nube baixa.

XVII

Cando Tomás da Botica
e máis José de Zapata
veñen de falar coa moza
a filo de madrugada
e chegando a aquel lugar
o corazón se lles salta
e sinten un formijiño
por antros pelos das patas,
é señal de que Cristina
escapou, e está na casa.
Cando o can da Rebordela
modula unha nota larga
por encima dos tellados
hasta perderse na agra,
é señal de que Cristina
escapou, e está na casa.
Cando o léstrejo, alá arriba,
pinta raias e máis raias,
trazando signos na nuite
con tinta color naranxa,
é señal de que Cristina
escapou, e está na casa.
Cando se baten as portas,
cando rechinan as tablas,
cando se intúe no escuro
un arrastre de mortaxas
ou se enceden as rendixas
detrás das contraventanas,
é señal de que Cristina
escapou, e está na casa.


XVIII

Si na corte celestial
notan que Cristina falta,
manda Nuestro Señoriño
unha parexa de santas,
que baixen en busca dela
e lla leven amarrada.

XIX

-"¿Que pasa Cristina, dime?,
¿dime, Cristina, que pasa?
¿Por que renejas de nós
en forma tan descarada?
¿Por que te vas do edén
sin decir unha palabra?,
¿Por que fuxes e desertas
sin explicarnos as causas
que che obligan a facer
todas esas escapadas?
¿Non estás contenta aquí?
¿Algunha cousa che falta?
¿Non tes de comer abondo
nas tres veces que se xanta?
¿Non che gustan os vestidos
de terciopelo que cargas,
nin a capa con dourados
que che fai a nosa sastra?.
Eso que che está pasando
non me fai ningunha gracia,
porque con esa tristeza
e con esa cara larga,
ás nosas institucións
daslle mala propaganda.
E teño medo, Cristina,
que no paraíso fagas
como a pataca podrida
que puder ás outras patacas.
¿De que te queixas, Cristina?
¿Dime que cousa che amarga?
¿Dime por que non te alegras
e non bailas nunha pata?"


XX

-"¡Ai, Señor!, se non me queixo
da maneira que me tratas,
nin do trato que me dan
todos os santos e santas.
¡Que vou queixarme, Señor,
si nunca estuven tan farta
nin tuven tanto de todo,
nin nunca anduven tan maja!
Queixarme fora de vicio,
si eu de esto me quiexara.
¡Non é eso, non é eso!,
aquí, Señor, non se trata
de luxos na vestimenta
nin de barrigas infladas,
pois comeres e vestires
non me fan ningunha falta.
Eu arréglome mui ben
con sardiñas e patacas,
cun boliño de tixola
e cunha cunca de papas.
En canto a vestir, Señor:
cunha chambra e cunha saia
e co paniño dos hombros
que me pingue pola espalda,
penso que vou tan bonita,
tan elegante e tan guapa,
que me podo comparar
ca misma reina de España".

XXI

Trátase que sinto angustias,
trátase que estou cansada
de andar camiñando soa,
Señor, pola Vía Láctea.
Trátase que non encontro,
na celestial camiñata,
nada que me encha o ollo,
nada que me satisfaga.
Porque, Señor, neste cambio,
salinche perxudicada.
Hai algo que che perdín,
hai algo que fai falta,
algo que ti me trocastes
pola bienaventuranza,
e penso que o cambio fui
para min unha desgracia.
Separásteme encarniñas,
sin entorno e desplumada.


XXII

No ceo, Señor, nin siquera
teño valor de comparsa;
son solo unha alma sola
entre muitísimas almas.
Eu son aquí soamente
un anaquiño de nada,
frangulla no infinito,
grano de area na plaia.
En cambio, no meu lugar,
falo e, oio como falan,
rio e escuito como rien,
bailo e, vexo como bailan.
Son activa e son pasiva
como debe ser, ¡caramba!
Por eso me quero ir
para o lugar donde estaba
porque, no meu, ser Cristina
ten grandísima importancia.
Mira pois como te arreglas,
que decides e que mandas,
pero si non che convén
que repita as escapadas,
fasme unha Granda no ceo
ou déixasme estar na Granda.

Manuel Silva.



O CARNEIRO DA PANCHESA
("¡Miña nai María que se me caeu o carneiro ó pozo!"
Pepe de Beiro.)

O carneiro da Panchesa
leva na alma escondida
unha profunda ferida
que lle queima o corazón:
matouse nun farallón
a ovelliña preferida.

Fui moza de muitos anos
para ben e para mal,
e´o accidente mortal
deixouno tan dolorido,
que sendo o macho corrido
tornouse sentimental.

Co balar doutras ovellas
ten os nervios destrozados;
ten os oídos cansados
de tanta monotonía:
¡mee!, ¡mee!, todo o santo día,
¡mee!, ¡mee!, por tódolos lados.

O carneiro da Panchesa
¿por que se fui?, ¿que pasou?
¿Onde demos se ajochou?,
¿por que póla madruga,
sin despedirse nin nada
do rebaño desertou?

Agora a vella Panchesa,
vai no monte preguntando;
tercamente rexistrando
os pinales da Devesa;
agora, a vella Panchesa,
vai pola braña gritando.

Anda, a señora María,
sin descanso, sin soxar;
día e nuite sin parar
buscando o carneiro aquel,
chamando a gritos por el
polos outeiros do mar.

Encontrouno, atontadiño,
nunha caxola metido;
chorando a moco tendido,
chorando a grito pelado
e levouno de contado
ás cortes do Carraxido.

Nunca se recuperou,
o animal malogrouse:
saltou ó vacío e douse
no aire un pinchacarneiro,
dentro do pozo do Beiro
caiu, e suicidouse.

Bolivar, 3-03-1978. Manuel Silva.



MOCEDADE DOS ANOS TRINTA
SONETO
Con zapatón de goma e co traxiño
dos Domingos y fiestas de guardar,
os millores mozos do lugar
xúntanse na porta de Patiño.

Dalí mismo collían o camiño
que serpea na lomba, frente ó mar,
e por máis que choveran augas de lajar,
íñanse falar cas mozas de Leriño.

Seamos realistas. ¡que carriso!:
Os de Louro buscaban as do Piso
porque sabe millor o caldo alleo.

Un domingo, subindo ó Carrasido,
volviuse Moreira e dixo ó Cupido:
-"Ti non veñas, José, que ti es mui feo".

Manuel da Roura

O CABO.
I
Ese cabo de cristina ladeada,
correaxe cruzado polo peito,
ese cabo, Rosendo, ten dereito
a facerche correr pola esplanada.
Mira ben para el, que telo diante.
Mira ben para el, grábate no nome.
Mira ben para el e non che asombre
de que poda chegar a comandante.
Toda persoa ten aspiracións
e na mente dos cabos máis ruíns
bulle un impreciso soño de fajíns,
de estrellas de seis puntas e galóns.
E ten que ser así pois, en esencia
o general máis grande deste mundo
eche, simplemente, un cabo segundo
elevado á última potencia.

II
Cando o cabo reclame ó pelotón
ou ben por voz de mando ou de corneta
sale abotonándose a bragueta
e métete correndo en formación.
Non te quedes pois ahí feito un pazguato.
Chégaste xunto del, inchas o peito,
das un taconazo co tacón dereito
no tacón esquerdo do zapato.
Mantente teso e firme coma un clavo
e poñendo os dedos da man no parietal,
emites esta voz sacramental:
-"Aquí estoy a sus órdenes, mi cabo".
Despois deste saludo deferente
que demostra a túa mística guerrera,
sacándote a man da carrillera
entras en formación tranquilamente.

III
E cando te interpele en Do Mayor
e che pegue catro gritos ben pegados,
non contestes con outros destemplados
nin lle vayas a faltar a un superior.
Anque de rabia te poñas a temblar
e sintas que o corazón se che atufa,
non o mandes a tomar por retambufa
nin, muito menos, o mandes a cagar.
Non te enfades con el, ponte calado;
aguanta o xenio, sufre o castigo.
Non se pode saber, rosendo amigo,
as reaccións dun cabo cabreado.
Si queres parar de andar ó trote
farase sargento estampillado
e así quedará ben amarrado
o cabo pola punta do chicote.

MONTE LOURO.
No brasón dos meus versos,
un medallón de ouro
cun nome coruscante:
¡MONTE LOURO!

Un outeiral druídico
dos séculos primeiros
ecoa os exconxuros
dos celtas vedoreiros.

O velame do vento
acanea nos mastros
dos veleiros que veñen
abalroando os castros.

Resoa o vello chifre
espertando ó xentío
nas casoupas batidas
polo forte vaguío.

E soben polas costas
do alto medioevo
as verbas mesturadas
do román e do suevo.

Hai unha lingua nova
rolando polos cons
da ribeira. Unha música
chea de doces sons.

E vai o bardo celta
polas lubres antigas
conxurando ós canouros
con versos e cantigas.

E o seu lombo de pedra
cun medallón de ouro
soergue no mallante:
¡MONTE LOURO!

Luciano Piñeiro

QUEIXAS DA TORRERA CAUTIVA

I

Na falda de Monte Louro,
riba de Punta Queixalo,
nun campiño natural
que linda cun precipicio,
levántase un edificio
de teito piramidal.


II

Érguese mirando ó mar,
arrenque e renque do foso
un torreón poderoso
que semella, antra borraxe,
a torre do homenaxe
dun castelo tenebroso.

III

Pasóu aquí, anos fai,
neste ajochado lugar,
o conto que vou contar;
drama tan triste e tan triste,
que a máquina se resiste
a deixarse teclear.


IV

Nas pedras, baixo do Faro,
¡canto tombo reventóu!
¡Ay canto tempo pasóu,
cando pola carretera,
de janchete ca Torrera
o Don Torrero chegóu!

V

A historia deste suceso
a cincuenta anos vista,
tuvo por protagonista,
a esta muller de torrero
que camiña de brasero
co séu marido farista


VI

Esperáballe unha vida
feliz a parexa aquela,
vento en popa a toda vela
sobre dourado bajél,
pero era celoso el,
pero era bonita ela

VII

Díxolle o primeiro día
que toda muller honrada
ten sempre a porta cerrada;
que as ventanas non abría
e nin sequera salía
a botar unha olleada


VIII

Aquuí vamos demostrar
que procedimentos tales
poñen nos nosos frontales,
con toda seguridá,
sinón cornos de verdá,
cornos espirituales

XIX

Oiamos pois a muller
como expresa o sufrimento,
como se infla, colle alento
e con busos de piteiro,
lanza polo vertedeiro
as súas queixas ó vento.


X

"¡Ay de mín, a sin ventura!,
¡Ay de mín, desventurada!
Caseime mui mal casada
co home que me caséi,
¡Ay de mín porque seréi
torrera tan desgraciada!"

XI

"Deslumbroume a luz que o Faro
proyecta hacia o infinito.
¡Ay luz do Faro malfito!,
¡ay ambición vana, vana!
Quixen ser Dona Fulana,
muller de Don Fulanito"


XII

"Non teño agora conmigo
calor de home no leito,
roce de peito con peito,
presión de dúas mexillas
nin quen me aprete as costillas
co antebrazo dereito"

XIII

"Si apenas empezo a vida,
teño o corazón cansado,
o tempo largo e pesado
dórmese riba de mín,
mentras o vento sin fin
ouvía polo tellado"


XIV

Así, xa sin esperanzas,
pensaba seguir vivindo,
vendo como me vou indo,
como me estóu agostando,
como me estou acabando,
como me vou estinguindo"

XV

"Pero chegastes, meu moso,
chegastes ti, meu homiño;
chegastes polo camiño
que serpea xunto o mar,
chegastes e, ó chegar,
viñas cantando baixiño"


XVI

"E déstelle a volta ó Faro,
pouco a pouco, paso a paso.
O soliño do ocaso
dibuxa a túa figura
a través dunha ranura
nas tablas do cieloraso"

XVII

"Agora xa te puxestes
riba do petril sentado,
pero con tal resultado
que anque busco de che ver,
vexo que non pode ser
porque tesme o cú virado"


XVIII

"¿Que estás pensando?, ¿que fas
aí no muro sentado?.
¿Por que estás ensimismado?,
¿en que pensas?, ¿en que soñas?.
¿Que cousa ves en Basoñas
que che ten petrificado?"

XIX

"¿Que clase de home eres?.
¿Eres cura? ¿eres seglar?,
¿eres civil?, ¿militar?.
¿Ou eres algún pendango
que anda de tingo a tango
por non querer traballar?"


XX

"¿Serás, acaso, un científico?
¿Serás un home leído
estudiado ou escribido,
que busca por estes riscos,
antras cunchas dos mariscos,
o tal eslabón perdido?"

XXI

"¿Serás acaso un poeta
soñador, extravagante,
medio chorón, repugnante,
deses que lle gusta ter
o poético morrer
dunha tisis galopante?"


XXII

"Seas quen seas, meu home,
meu home desconocido,
adivíname che pido.
Como adivina o furón
debaixo de que terrón
anda o conexo metido"

XXIII

"Sube polo pararayos
como lagarto á figueira;
escachara esa vidreira,
móntate na barandilla,
métete pola escotilla,
chúsate pola escaleira"


XXIV

"Eu estaréiche esperando
sentada nun escalón;
sin bata, sin camisón
sin rubor de mentiriñas,
eu estarei en carniñas
como paxaro pichón"

XXV

"Eu estareiche esperando
despida completamente;
con desnudez inocente
tal miña nai me pariu,
héi de estar morta de friu,
batendo dente con dente"


XXVI

"E cando nos encontremos,
cando acabes de baixar,
habemos de intercambiar
abrazos tan poderosos,
que nos doerán os osos
de tanto e tanto apretar"

XXVII

"Estou soñando, meu home.
Ti non vés nin has de vir;
ti non sabes intuír
o que eu non debo expresar
e non che podo chamar
si nada che héi de decir"


XXVIII

"Vaite pois, déixame soa.
Seguiréi matando o tempo
oindo fungar o vento
por riba da mar salada,
con ventos e marexadas
por todo acompañamento"

XXIX

"E taparéime as orellas
si che oio asubiar,
e podes por mín chamar
que a porta non che héi de abrir,
pero si queres oír
hasme de sentir chorar"


XXX

"Súbete ó bico do monte
pon un outeiro a rodar;
que rompa todo ó pasar
a toda velocidá.
Se me esmaja, ¡que máis da!,
máis morta non podo estar"

XXXI

"Bota un outeiro ben grande
pola ladeira hasta o mar.
Que a pedra no seu baixar
entre destrozo e destrozo,
aplaste este calabozo
e me acabe de matar..."



TRÍPTICO
I
Vai a misa primeira
miña nai Nela,
na man unfaroliño
dentro unha vela.

Farola de latón,
catro cristales,
catro raios de luz
horizontales.

¡Ay miña abóa santa!
que ti non sabes
que vai a luz contigo
por Sistamares.

Que o camiño do céo
que tanto qués,
telo diante de ti,
diante dos pés.

Vella Nela da Roura,
onde ides vós,
levás a Diós convosco,
levás a Diós.

II
Vai a misa das nove
Doña Carmelo,
cunha mantilla negra
de terciopelo.

Batola longa e negra,
negro rosario,
negra mirada, negro
devocionario.

Pensa Dona Carmelo
que muita xente
ten mirada perversa,
concupiscente.

Que o Demo está seibado
antre os martales
atacando as virtudes
teologales.

Pero Doña carmelo
é necesario
un auto expiatorio
polo Calvario.

III
Para a misa das doce
da Cofradía
vai a señora Pérez
y Compañía.

Convidarán os santos
e unha piñata
que hoxe cumplen os Pérez
bodas de plata.

Que os santos poñeranse
capas douradas,
puntillas de ganchillo
repinicadas.

Cando a filla dos Pérez
cante baladas,
aplaudirán os santos
dando palmadas.

Cando se acabe a festa,
santos e santas,
regalarán os Pérez
aliñas blancas.

Manuel Silva. Bolivar 18-10-1976.

=====================================================================================




VIOLENCIA
__________________________________

Desde que hai eleccións todo anda mal,
pois o pobo loce alborotado
por un sácame daí un concellal,
ou ponme por alá un deputado.

nun ambiente tan politizado
e co vecindario temperamental,
está o noso lugar ben amolado
na dictosa campaña electoral.

Pura confrontación, pura pelexa
nos camiños que cruzan pola aldea
desde as Laxas a porta da Faldreta.

Ata se insultan e cáganse na nai
mazándose na area de Goday,
os fillos de Cocó cos de Vieta.



A LUZ DA CRUZ DO CARRAXIDO
________________________________

Aparecíase unha luz de vez en cando

No bico da cruz do Carraxido,

e para pasar de nuite camiñando,

tiñase que ser ben atrevido.


Hoxe,a luz xa non cumple cometido

de voar polas agras asustando,

porque o seu habitat fui invadido

por coches e mais coches circulando.


Faros de abanico horizontal,

fixéronlle competencia desleal,

alumeando a noite pola Braza.


Como os coches acapararon o camiño,

mudouse a luz, e foí facer o niño

alá arriba, no bico da montaña.


O MEU NACEMENTO
___________________

Eu non tiven cuna de ningunha clase.
Nin xergón de follatos me acolliu,
nin colcha de retazos me envolviu,
nin faixa que o embigo me enfaixase.

Non houubo comadrona que polos pés
me collera e coa man aberta me largara
unha azouta no cu, pra que chorara,
decíndolle a meu pai: ¡Aquí o tés!.

Nin cigoña que polo aire me trouxera
de París de Francia ou de Inglaterra.
Non nacín, poís, no leito que procede:

Comproume meu pai o día dous do mes
de Abril de Mil Novecentos Vintetrés,
alá na feira do Cristo, en San Mamede.



BUSCANDO MOZA
__________________________
Cos zapatos de goma e co traxiño
dos domingos e festas de gardar,
os mozos máis bonitos do lugar
xuntábanse na porta de Patiño.

De alí mesmo collían o camiño
que serpea na lomba, fronte o mar,
e cos pés e ca lingua sin parar,
ían en busca de mozas a Leriño.

Seamos obxetivos, ¡que carrizo!:
Os de Louro buscaban ás do Piso
porque sabe mellor o caldo alleo.

Un Domingo, subindo o Carraxido,
volvíuse Moreira e díxolle o Cupido:
Ti non veñas Xosé, que ti es moi feo.